I. HỌC THUYẾT HIỆN ĐẠI 

1.  Sự ra đời của thuyết tiến hóa tổng hợp 

- Trong các thập niên 30 đến 50 của thế kỉ XX đã hình thành thuyết tiến hóa tổng hợp là thuyết tiến hóa hiện đại. Đây là sự tổng hợp các thành tựu lí thuyết trong nhiều lãnh vực sinh học như phân loại học, cổ sinh vật học, sinh thái học, học thuyết về sinh quyển, đặc biệt là di truyền học quần thể. Những người đại diện đầu tiên cho thuyết tiến hóa tổng hợp là Dobgianxki, Mayơ, Simson.

- Sau khi được hình thành, thuyết tiến hóa tổng hợp tiếp tục phát triển. Đặc biệt những thành tựu của sinh học phân tử đã tạo điều kiện bổ sung thuyết tiến hóa tổng hợp. Thuyết tiến hóa tổng hợp đã làm sáng tỏ cơ chế tiến hóa.

2. Nhân tố tiến hóa

Biến dị di truyền cung cấp nguyên liệu cho quá trình tiến hóa gồm biến dị tổ hợp và  đột biến (đột biến gen và đột biến NST)

- Quá trình giao phối ngẫu nhiên: phát tán các biến dị trong quần thể

- Quá trình tác động của chọn lọc tự nhiên: tác động trực tiếp lên kiểu hình, sàng lọc các kiểu hình có lợi phù hợp với môi trường, biến thiên kiểu gen của quần thể => Thay đổi vốn gen của quần thể .

3.  Quần thể - đơn vị tiến hóa cơ sở

- Theo Timôphêep Rixôpxki, đơn vị tiến hóa cơ sở phải thỏa mãn 3 điều kiện :

+ Có tính toàn vẹn trong không gian và thời gian.

+ Biên đổi cấu trúc di truyền qua các thế hệ.

+ Tồn tại thực trong tự nhiên.

 - Quần thể là đơn vị tiến hóa cơ sở, vì :

       + Quần thể là đơn vị tổ chức tự nhiên.

       + Quần thể là đơn vị sinh sản nhỏ nhất.

       + Quần thể là nơi diễn ra quá trình tiến hóa nhỏ.

4. Cơ chế tiến hóa  trong thuyết tiến hóa tổng hợp

 Cơ chế tiến hóa chung

Đột biến tạo nguyên liệu sơ cấp => CLTN tác động để tạo ra kiểu hình=>  Lựa chọn các kiểu hình có lợi cần củng cố => Phân hóa biến đổi vốn gen của quần thể ban đầu => Hình thành ra quần thể thích nghi => Sự cách li  sinh sản của các quần thể  =>Hình thành loài mới .

Cơ chế tiến hóa riêng 

• Quá trình tiến hóa nhỏ
• Quá trình tiến hóa lớn

Phân biệt tiến hóa nhỏ với tiến hóa lớn

II. THUYẾT TIẾN HÓA TRUNG TÍNH

• Cơ sở nghiên cứu :

Xét phân tích các mẫu phân tử protein => Hầu hết các phân tử protein hầu hết là do các đột biến trung tính quy định.

• Nội dung thuyết tiến hóa :

Các đột biến trung tính không chịu tác động của chọn lọc tự nhiên sẽ được củng cố ngẫu nhiên được hình thành các đặc điểm thích nghi

=> Thuyết tiến háo trung tính bổ sung cho thuyết tiến hóa tổng hợp

III. PHÂN BIẾT THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP VÀ THUYẾT TIẾN HÓA ĐỘT BIẾN TRUNG TÍNH